آیا میتوان احتمال توسعهی بیماری آلزایمر را سالها قبل از بروز علائم و صرفا با بررسی الگوهای نوشتاری افراد تشخیص داد؟ براساس بررسی جدید پژوهشگران IBM، پاسخ به این پرسش مثبت است. افرادی که از انواع مختلف بیماری عصبی رنج میبرند دارای الگوهای زبانی متفاوتی هستند؛ به عقیدهی پژوهشگرها،این الگوها میتوانند علائم هشداردهندهای برای پیشرفت بیماریها باشند. پژوهشگرها برای پژوهش آلزایمر به بررسی گروهی شامل ۸۰ مرد و زن در سنین ۸۰ تا ۹۰ سال پرداختند. نیمی از این افراد مبتلا به آلزایمر و نیمی دیگر سالم بودند؛ اما هفت سال و نیم قبل، همه ویژگیهای نرمالی داشتند.
شرکتکنندگان این بررسی قبلا در بررسی قلب فرامینگهام شرکت کرده بودند که پژوهشی فدرال و بلندمدت است و به تستهای شناختی و فیزیکی مختلفی نیاز دارد. در بخشی از این پژوهش، افراد قبل از ابتلا به آلزایمر در تستهای نوشتاری شرکت کرده بودند؛ در این تستها از سوژهها خواسته شد طرح پسری را شرح بدهند که روی چهارپایهای لغزان ایستاده است و سعی میکند به شیشهی بیسکوییتها در طبقهی بالای قفسهها برسد و زنی هم پشت سر او ایستاده درحالیکه از سینک در حال سرریز شدن غافل است.
پژوهشگرها با استفاده از یک برنامهی هوش مصنوعی چگونگی استفاده از کلمات را بررسی کردند و به جستجوی تفاوتهای کوچک زبانی پرداختند. براساس یافتههای این برنامه، گروهی از سوژهها زمانی که عملکرد شناختی نرمالی داشتند، از کلمات تکراری بیشتر استفاده میکردند. این سوژهها خطاهایی مثل اشتباه تلفظی داشتند و از زبان تلگرافی استفاده میکردند؛ یعنی زبانی که ساختار گرامری سادهای دارد و فاقد فاعل و کلماتی مثل «آن»، «است» و «هستند» است. در نهایت مشخص شد اعضای این گروه از مبتلایان به آلزایمر هستند.
برنامهی هوش مصنوعی براساس نتایج منتشرشده در مجلهی EClinicalMedicine لنست، با دقت ۷۵ درصدی احتمال توسعهی آلزایمر را پیشبینی کرد. آجای رویورو، معاون پژوهشهای علوم زندگی و بهداشت و درمان در مرکز پژوهشی IBM Thomas J. Watson، میگوید:
هیچ فرضیهی قبلی دربارهی کاربرد کلمات و استفاده از آن برای پیشگیری از آلزایمر نداشتیم.
پژوهشگران آلزایمر میتوانند از این نتایج برای آهستهسازی یا توقف روند آلزایمر استفاده کنند؛ در نتیجه اجرای تستهایی ساده برای پی بردن به احتمال توسعهی آلزایمر ضروری است. به مدت چند سال پژوهشگرها به تحلیل تغییرات گفتار و صورت افرادی پرداختند که علائم بیماریهای عصبی مثل آلزایمر، ALS، پارکینسون، زوال عقلی، اختلال دوقطبی و شیزوفرنی دارند؛ اما به گفتهی دکتر مایکل وینر، پژوهشگر بیماری آلزایمر از دانشگاه سانفرانسیکو، گزارش IBM میتواند دادههای جدیدی ارائه کند. او میافزاید:
این اولین گزارشی است که روی افراد نرمال برای پیشبینی احتمال ابتلا به آلزایمر در سالهای آینده انجام میشود. در آینده پژوهشهای آلزایمر برای یافتن تغییرات کوچک در زبان و پیشبینی احتمال توسعهی آلزایمر در افراد سالم توسعه خواهند یافت.
به گفتهی دکتر مورای گراسمن، پروفسور عصبشناسی دانشگاه پنسیلوانیا، هر بیماری عصبی باعث ایجاد تغییرات منحصربهفردی در زبان میشود که احتمالا مدتها قبل از زمان تشخیص رخ دادهاند.